تأثیر گرده افشانی برکمیت و کیفیت بذر سه رقم پائیزه کلزا<span dir=ltr>(<i>brassica napus</i> l.)</span> در منطقه اصفهان

در تولید بذر کلزا ، تلقیح و باروری گل های آن دارای اهمیت ویژه می باشد. به منظور مطالعه تأثیر حشرات گرده افشان، برکمیت وکیفیت بذر کلزا، سه رقم کلزا به اسامی اکاپی، طلایه و اس.ال.ام. انتخاب و در آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در اصفهان مورد مقایسه قرارگرفتند. کرت های اصلی ارقام کلزا و کرت های فرعی شامل گرده افشانی آزاد و جلوگیری ازگرده افشانی حشرات با کشیدن توری پارچه ای روی بوته ها بود. نتایج نشان داد که به طور میانگین بوته های گرده افشانی شده توسط حشرات 5/10 روز زودتر از بوته های گرده افشانی نشده قابل برداشت بودند. گرده افشانی موجب افزایش تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه به ترتیب به میزان 3/14، 5/23 و 10 درصد شد. هم چنین عملکرد دانه در اثرگرده افشانی توسط حشرات 53 درصد افزایش یافت. گرده افشانی موجب کاهش رطوبت بذر به میزان 15/3 درصد شد ولی روی درصد روغن و درصد جوانه زنی اختلاف معنی داری را نداشت. هم چنین زمان لازم برای جوانه زدن بذر حدود 3 ساعت کاهش یافت. بین ارقام مختلف از نظر درصد روغن و تعداد ساعات لازم برای جوانه زنی بذر اختلاف معنی داری وجود داشت.کمترین درصد روغن به رقم اکاپی (8/40 درصد) و بیشترین مقدار آن به رقم طلایه (5/45 درصد) تعلق داشت. اثر متقابل بین رقم و گرده افشانی از نظر زمان لازم تا رسیدن بذر، درصد روغن و درصد رطوبت بذر معنی دار بود، به طوری که تأثیر گرده افشانی برای ارقام مختلف از نظر این سه صفت متفاوت بود.